اتامواکس چیست؟
اتامواکس (Atamox) یک داروی ضدوارد باطله (antidote) است که برای درمان اوردوز از مواد مخدر اپیوئید مانند هروئین و فنتانیل استفاده می‌شود. این دارو با مهار کردن اثرات نوروترانسمیترهای اپیوئیدی مانند مورفین و فنتانیل از طریق مهار بازجذب سروتونین و نورادرنالین، باعث کاهش علائم اوردوز شده و زمانی که درمان درستی به موقع انجام شود، می‌تواند زندگی را نجات دهد.
اتامواکس عمدتاً در مواقع اوردوز اپیوئیدی و استفاده اضافی از این مواد، اعم از هروئین، فنتانیل، متادون و هیدروکدون استفاده می‌شود. این دارو به صورت تزریقی وریدی، عضلانی یا زیرجلدی اعمال می‌شود و برای بهبود تنفس، ضربان قلب و ترشح غده‌های عرقی مفید است.
همچنین اتامواکس به صورت نازل، یک نوع اسپری بینی که در برخی کشورها مانند ایالات متحده، کانادا و بریتانیا مورد استفاده قرار می‌گیرد، نیز تولید می‌شود. این نوع از اتامواکس برای افرادی که نمی‌توانند یا نمی‌خواهند از تزریق استفاده کنند، مفید است.
در صورتی که فردی مصرف اپیوئیدی اوردوز داشته باشد و به مرکز درمانی مراجعه کند، ابتدا باید ترشح غده‌های عرقی، فشار خون و ضربان قلب او اندازه‌گیری شود. سپس، در صورتی که این نشانه‌ها نشان دهنده اوردوز باشد، اتامواکس به صورت تزریقی به وی تجویز می‌شود. در صورتی که فردی با اوردوز به دلیل از دست دادن هوشیاری قابلیت دریافت این دارو را نداشته باشد، اتامواکس می‌تواند به صورت نازل وارد بینی وی شود.
استفاده از اتامواکس به تنهایی کافی نیست و باید در کنار آن، اقدامات دیگری مانند رسیدگی به مشکلات روانی، تحت نظر گرفتن پزشک و مشاوره مستمر صورت گیرد. همچنین، این دارو تنها برای درمان اوردوز از مواد مخدر اپیوئیدی مانند هروئین و فنتانیل استفاده می‌شود و برای درمان اوردوز از دیگر مواد مخدر مانند کوکائین و متامفتامین مفید نیست.
اعتیاد اتامواکس
اتامواکس به تنهایی موجب اعتیاد نمی‌شود، زیرا این دارو اپیوئیدی نیست و نمی‌تواند به عنوان ماده مخدر استفاده شود. هدف اصلی از استفاده از این دارو، جلوگیری از مرگ و نارسایی تنفسی در افراد با اوردوز اپیوئیدی است.
با این حال، باید توجه داشت که فردی که به اپیوئیدهای شدید اعتیاد دارد و مداوماً با مواد مخدر سر و کار دارد، ممکن است به دنبال یافتن دارویی با اثرات شبیه به اتامواکس باشد تا بتواند به راحتی از مصرف مواد مخدر خود دست بردارد. به همین دلیل، باید از استفاده از این دارو با افرادی که به اپیوئیدها اعتیاد دارند با احتیاط بیشتری استفاده شود و همراه با مشاوره و روانشناسی صورت گیرد.
به طور کلی، برای جلوگیری از اعتیاد به اپیوئیدها و مواد مخدر دیگر، باید به رعایت رژیم غذایی سالم، ورزش، استفاده از روش‌های غیردارویی مانند روانشناسی و مشاوره، درمان همزمان بیماری‌های روانی و جسمی و توجه به مسائل اجتماعی و اقتصادی توجه شود.
مصرف زیاد اتامواکس ممکن است عوارض جدی بر روی سیستم عصبی مرکزی (مانند افسردگی، اضطراب، خواب آلودگی و مشکلات خواب)، سیستم گوارشی (مانند اسهال، تهوع و استفراغ) و سیستم ادراری (مانند تبخالی ادرار، سرگیجه و درد ناحیه تناسلی) داشته باشد.
همچنین، مصرف زیاد این دارو ممکن است باعث ایجاد وابستگی شناخته شده به اتامواکس شود. به علاوه، با توجه به اینکه این دارو اپیوئیدها را از محل اتصال به گیرنده‌های مخدر مغز جدا می‌کند، ممکن است با مواد مخدر دیگر به صورت همزمان مصرف شود و در این صورت عوارض خطرناک تری ممکن است بروز کند.
بنابراین، برای جلوگیری از بروز عوارض ناخواسته از مصرف زیاد این دارو، باید همیشه به دستور پزشک تجویزی و مقدار مناسب مصرف شود. همچنین، بهتر است از همزمانی مصرف این دارو با سایر مواد مخدر، الکل و داروهای اعصاب و روان خودداری کنید. در صورت بروز علائم ناخواسته، به پزشک خود مراجعه کنید.
مصرف همزمان اتامواکس با الکل
مصرف همزمان این دو ماده می‌تواند باعث ضعف عضلات، سرگیجه، تنگی نفس، کاهش ضربان قلب، کاهش تنفس و بی‌هوشی شود که ممکن است منجر به وخامت عوارض و حتی مرگ شود.
بنابراین، برای جلوگیری از بروز عوارض خطرناک، باید همیشه از مصرف همزمان این دو ماده خودداری کنید. همچنین، قبل از شروع به مصرف اتامواکس باید به پزشک خود اعلام کنید که آیا شما مصرف الکل دارید یا نه، تا او بتواند به درستی مشاوره دهد.
در صورتی که همزمان اتامواکس و هروئین مصرف شوند، شخص ممکن است تحریک شدیدی را تجربه کند که به وضوح اثرات منفی آن را بر سلامتی و عملکرد زندگی دارد. این شامل خطر افزایش ضربان قلب، افزایش فشار خون، نارسایی تنفسی، افسردگی شدید، اضطراب، تشنج و در برخی موارد مرگ مغزی است.
بنابراین، همیشه باید از مصرف همزمان این دو ماده خودداری کنید و بهتر است به جای مصرف مواد مخدر، به درمان اعتیاد با روش‌های پزشکی و روان‌شناختی مراجعه کنید.
ترک اعتیاد اتامواکس
در طی فرآیند ترک اعتیاد اتامواکس، باید از مصرف همزمان دیگر مواد مخدر و الکل خودداری کرد و به ترتیب متداول و متدهای جایگزین برای کنترل درد و درمان سایر علائم و عوارض مانند اضطراب و افسردگی استفاده کرد. افرادی که به اتامواکس برای کاهش درد تجویز شده‌اند و به صورت مصرف با دستور پزشک از مصرف آن خودداری می‌کنند، باید تدابیر احتیاطی را رعایت کنند و همواره در مورد مسائل به پزشک خود مراجعه کنند.